Sốt giảm bạch cầu hạt là gì, nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết 

Sốt giảm bạch cầu hạt là một trong những biến chứng gặp phải trong quá trình điều trị ung thư, đặc biệt là hóa trị. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng này, hãy cùng dược sĩ Thế Giới Fucoidan tìm hiểu qua bài viết sau.

1. Bạch cầu là gì?

Bạch cầu, hay còn gọi là tế bào bạch huyết, là một loại tế bào máu đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch của cơ thể. Chúng có khả năng phát hiện và tiêu diệt các tác nhân gây hại như vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng và tế bào ung thư.

Có hai loại bạch cầu chính:

• Bạch cầu hạt: Chiếm khoảng 60-70% tổng số bạch cầu. Bạch cầu hạt có thể di chuyển đến các vị trí bị nhiễm trùng và tiêu diệt các tác nhân gây hại bằng cách nuốt chúng hoặc giải phóng các chất hóa học độc hại.
• Bạch cầu lympho: Chiếm khoảng 20-30% tổng số bạch cầu. Bạch cầu lympho có vai trò quan trọng trong việc sản xuất kháng thể, giúp cơ thể ghi nhớ và chống lại các tác nhân gây hại đã từng gặp trước đây.

Bạch cầu được sản sinh trong tủy xương và lưu thông trong máu và hệ bạch huyết. Khi cơ thể bị nhiễm trùng hoặc bị tấn công bởi các tác nhân gây hại khác, số lượng bạch cầu sẽ tăng lên để chống lại sự xâm nhập.

2. Sốt giảm bạch cầu hạt là gì?

Sốt giảm bạch cầu hạt (SGBCH) là một tình trạng y tế nghiêm trọng xảy ra khi số lượng bạch cầu hạt trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, đồng thời bệnh nhân có sốt. Bạch cầu hạt là một loại tế bào máu trắng đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại nhiễm trùng. Khi số lượng bạch cầu hạt giảm, cơ thể sẽ dễ bị nhiễm trùng hơn.

3. Nguyên nhân nào gây tình trạng sốt giảm bạch cầu hạt?

Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra SGBCH:

• Hóa trị liệu: Hóa trị liệu là một loại thuốc phổ biến dùng để điều trị ung thư. Tuy nhiên, hóa trị liệu cũng có thể gây ra tác dụng phụ là làm giảm số lượng BCN. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra SGBCH.

• Xạ trị: Xạ trị là một loại phương pháp điều trị ung thư khác cũng có thể gây ra tác dụng phụ là làm giảm số lượng BCN.
• Nhiễm trùng: Một số loại nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng do virus, có thể gây ra SGBCH. Ví dụ, virus cúm, virus Epstein-Barr (EBV) và virus cytomegalovirus (CMV) đều có thể gây ra SGBCH.
• Bệnh tự miễn dịch: Một số bệnh tự miễn dịch, chẳng hạn như bệnh lupus ban đỏ hệ thống, có thể tấn công các tế bào máu trắng, bao gồm cả BCN.
• Bệnh máu ác tính: Một số bệnh máu ác tính, chẳng hạn như bệnh bạch cầu, có thể làm giảm số lượng BCN.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc giảm đau NSAIDs (như ibuprofen và naproxen) và thuốc ức chế miễn dịch, có thể làm giảm số lượng BCN.
• Yếu tố di truyền: Một số người có thể có nguy cơ cao bị SGBCH do yếu tố di truyền.
• Suy tủy xương: Suy tủy xương là tình trạng tủy xương không sản xuất đủ tế bào máu, bao gồm cả BCN.
• Ghép tạng: Ghép tạng có thể làm tăng nguy cơ SGBCH do hệ miễn dịch của cơ thể tấn công các tế bào của cơ quan được ghép.
• Bỏng nặng: Bỏng nặng có thể làm hỏng tủy xương và dẫn đến giảm số lượng BCN.

Xem thêm: Bệnh bạch hầu nguy hiểm như thế nào? Có chữa khỏi được không?

4. Dấu hiệu sốt giảm bạch cầu

Thông thường, giảm bạch cầu hạt sẽ không có triệu chứng rõ ràng.Dưới đây là một số triệu chứng chính của SGBCH:

• Sốt: Sốt thường là triệu chứng đầu tiên và phổ biến nhất của SGBCH. Nhiệt độ thường trên 38°C.

• Rét run: Rét run thường đi kèm với sốt.
• Ho: Ho có thể do nhiễm trùng đường hô hấp.
• Đau nhức cơ thể: Đau nhức cơ thể có thể do nhiễm trùng hoặc do tác dụng phụ của thuốc điều trị.
• Đau họng: Đau họng có thể do nhiễm trùng đường hô hấp.
• Mệt mỏi: Mệt mỏi là một triệu chứng phổ biến của SGBCH.
• Da nhợt nhạt: Da nhợt nhạt có thể do thiếu máu.
• Khó thở: Khó thở có thể do nhiễm trùng phổi hoặc suy tim.
• Nhịp tim nhanh: Nhịp tim nhanh có thể do sốt hoặc do nhiễm trùng.

Ngoài ra, một số bệnh nhân SGBCH có thể gặp các triệu chứng khác như:

• Đau bụng: Đau bụng có thể do nhiễm trùng đường tiêu hóa.
• Tiêu chảy: Tiêu chảy có thể do nhiễm trùng đường tiêu hóa.
• Buồn nôn và nôn: Buồn nôn và nôn có thể do nhiễm trùng hoặc do tác dụng phụ của thuốc điều trị.
• Lẫn lộn: Lẫn lộn có thể do nhiễm trùng não hoặc do thiếu máu não.
• Mất ý thức: Mất ý thức là một triệu chứng rất nguy hiểm và cần được cấp cứu y tế ngay lập tức.

Xem thêm: Truyền hóa chất sống được bao lâu?

5. Các biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng khi điều trị ung thư

Ung thư và các phương pháp điều trị ung thư có thể làm cho hệ miễn dịch của cơ thể bị suy yếu, khiến bạn dễ bị nhiễm trùng hơn. Nhiễm trùng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Do đó, việc phòng ngừa nhiễm trùng là rất quan trọng đối với bệnh nhân ung thư. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa sốt giảm bạch cầu khi điều trị ung thư. 

• Vệ sinh tay: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm, đặc biệt là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với người khác và sau khi chạm vào các bề mặt chung. Sử dụng dung dịch rửa tay khô có chứa ít nhất 60% cồn nếu không có sẵn xà phòng và nước.

• Chăm sóc da:  Người bệnh cần giữ cơ thể sạch sẽ và khô ráo. Tắm rửa hàng ngày bằng xà phòng dịu nhẹ. Sử dụng kem dưỡng ẩm để giữ cho da mềm mại và không bị nứt nẻ. Cẩn thận khi cạo râu hoặc cắt móng tay để tránh làm trầy xước da.

• Chăm sóc răng miệng: Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng kem đánh răng có chứa fluoride. Sử dụng chỉ nha khoa ít nhất một lần mỗi ngày. Súc miệng bằng nước muối pha loãng hoặc nước súc miệng kháng khuẩn sau khi đánh răng.

• Ăn uống an toàn: Rửa sạch tất cả trái cây và rau quả trước khi ăn. Nấu chín kỹ thức ăn, đặc biệt là thịt, gia cầm và trứng. Tránh ăn thức ăn sống hoặc chưa nấu chín kỹ. Bảo quản thực phẩm đúng cách trong tủ lạnh hoặc tủ đông. Hạn chế ăn ngoài trời và chọn những nhà hàng đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

• Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc với những người bị cảm lạnh, cúm hoặc các bệnh truyền nhiễm khác. Nếu bạn phải tiếp xúc với người bệnh, hãy đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên.

• Sử dụng thuốc theo chỉ định: Uống thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý dùng thuốc hoặc thay đổi liều lượng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ. Báo cáo cho bác sĩ nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào của thuốc.

• Tiêm vắc-xin: Cập nhật đầy đủ các vắc-xin cần thiết, bao gồm vắc-xin cúm, vắc-xin phế cầu khuẩn và vắc-xin viêm gan B. Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc tiêm vắc-xin khác

• Giữ gìn vệ sinh môi trường sống: Vệ sinh nhà cửa thường xuyên, đặc biệt là khu vực bếp núc, nhà vệ sinh và phòng ngủ. Giặt giũ quần áo, chăn màn thường xuyên bằng nước nóng và xà phòng. Tránh tiếp xúc với khói bụi, hóa chất độc hại và ô nhiễm môi trường.

Xem thêm: Hạch bạch huyết: Là gì, Nằm ở đâu, Dấu hiệu sưng

Tóm lại, sốt giảm bạch cầu hạt đối với bệnh nhân đang điều trị ung thư là hết sức nguy hiểm. Do đó, người bệnh cần chú ý để phát hiện kịp thời các triệu chứng để tránh được những hậu quả đáng tiếc. Mọi thắc mắc quý khách vui lòng liên hệ đến số máy tư vấn miễn cước 1800 6527 để được hỗ trợ.