Bụng nổi cục cứng bất thường là bệnh gì, có phải bị ung thư không?

Khi bụng nổi cục cứng bất thường, nhiều người sẽ lo lắng không biết mình mắc bệnh gì. Trên thực tế, cục cứng ở bụng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, trong đó có cả bệnh ung thư. Vì thế, khi xuất hiện cục cứng ở bụng, chúng ta nên chủ động tìm hiểu thông tin và đi khám sớm để có phương pháp điều trị phù hợp.

1. Nguyên nhân khiến bụng nổi cục cứng là gì?

Cục cứng có thể xuất hiện ở cả bên trái và bên phải của bụng hoặc ngay quanh rốn. Ở mỗi vị trí khác nhau, nguyên nhân gây nổi cục cứng ở bụng cũng không giống nhau. Cụ thể như sau:

1.1. Nguyên nhân sờ thấy cục cứng ở bụng dưới bên trái

• Hội chứng ruột kích thích (viêm đại tràng co thắt): Khi sờ thấy cục cứng ở bụng dưới bên trái kèm theo triệu chứng rối loạn phân, đau bụng thì có thể bạn đang mắc phải hội chứng ruột kích thích, còn gọi là viêm đại tràng co thắt.
• Co thắt ruột: Nổi cục cứng ở bụng dưới bên trái kèm theo đau bụng và mất đi nhiều chức năng của hệ tiêu hóa có thể do tăng co thắt ruột gây nên. Co thắt ruột bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như ăn phải thực phẩm nhiễm độc, tăng kích thích của hệ thần kinh thực vật, tắc nghẽn bụng dưới bên trái…
• U nang buồng trứng: Bụng dưới bên trái có cục cứng kèm theo triệu chứng rối loạn kinh nguyệt, máu kinh vón cục, có màu đen có thể do u nang buồng trứng.
• U xơ tử cung: U xơ tử cung là bệnh lý thường gặp ở nữ giới do hormone Estrogen gây nên. Bệnh lý này khiến bụng nổi cục cứng, rối loạn kinh nguyệt, đau bụng dưới. Khi cục cứng nổi lên như quả trứng vịt thì u xơ đã phát triển rất to, gây nặng nề.
• Ung thư buồng trứng, ruột…: Bên cạnh các khối u xơ lành tính thì u ác tính (hay ung thư) ở buồng trứng, ruột cũng khiến bụng nổi cục cứng. Kèm theo đó là cảm giác đau đớn dữ dội, cơ thể mệt mỏi, xanh xao, sụt cân bất thường…

1.2. Nguyên nhân nổi cục cứng ở bụng trên bên trái

• Viêm, loét dạ dày: Tình trạng viêm nhiễm hoặc tổn thương niêm mạc dạ dày gây ra các triệu chứng như đau rát thượng vị, ợ nóng, ợ chua, buồn nôn, nôn mửa, chán ăn, sụt cân… Khi bị viêm, dạ dày có thể sưng to, căng cứng, gây cảm giác nặng và nổi cục ở bụng trên bên trái.
• Ung thư dạ dày: Ung thư dạ dày là hiện tượng khối u ác tính phát triển trong dạ dày, gây ra các triệu chứng như đau bụng, ăn không ngon, sút cân, nôn ra máu, phân đen… Ung thư dạ dày có thể làm dạ dày bị u nang, gây cục cứng ở bụng trên bên trái.
• Tăng huyết áp cơ tim: Lúc này, huyết áp trong cơ tim cao hơn bình thường, gây khó thở, đau ngực, mệt mỏi, ho… Tăng huyết áp cơ tim có thể làm tim bị phì đại, gây cục cứng ở bụng trên bên trái (cũng có khi là cả ở bụng dưới bên trái, bụng dưới và bụng trên bên phải).

1.3. Nguyên nhân bụng nổi cục cứng ở bụng trên bên phải

• Viêm gan: Khi bị viêm, gan có thể sưng to, gây cảm giác nặng và cục cứng ở bụng trên bên phải. Triệu chứng kèm theo là vàng da, vàng mắt, mệt mỏi, chán ăn, đau bụng…
• Sỏi mật: Trong túi mật hình thành các hạt cứng gọi là sỏi, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như như đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, sốt. Bên cạnh đó, khi bị sỏi mật, túi mật có thể bị căng cứng, gây cục cứng ở bụng phía trên bên phải.
• Ung thư gan: Khi khối u ác tính phát triển trong gan sẽ gây ra nhiều triệu chứng điển hình như sụt cân nhanh, ăn không ngon miệng, đau bụng, vàng da, vàng mắt… Đồng thời, ung thư gan còn có thể gây u nang, gây cục cứng ở bụng trên bên phải.

1.4. Nguyên nhân gây cục cứng ở bụng dưới bên phải

• Hội chứng ruột kích thích: Ngoài gây cục cứng ở bụng dưới bên trái, hội chứng ruột kích thích còn có thể gây cục cứng ở bụng dưới bên phải. 
• Bệnh Crohn: Crohn là bệnh viêm mãn tính ở đường tiêu hóa, thường gặp ở những người trẻ tuổi. Bệnh Crohn có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, máu trong phân, sụt cân, sốt… Khi mắc Crohn,  ruột sẽ sưng to, gây cục cứng ở bụng dưới bên phải.
• Ung thư trực tràng: Loại ung thư này phát triển từ niêm mạc đại tràng và một phần của ruột già. Ung thư trực tràng thường gây ra các triệu chứng như đau bụng, rối loạn phân, có máu trong phân, sụt cân, mệt mỏi. Khi bị ung thư trực tràng, khối u có thể gây cục cứng ở bụng dưới bên phải .

1.5. Nguyên nhân nổi cục cứng ở bụng trên rốn

Nhóm nguyên nhân nổi cục cứng ở bụng trên rốn cũng tương tự như nguyên nhân gây cục cứng ở bụng phải và bụng trái như ung thư dạ dày, u xơ tử cung,…

Ngoài ra, nổi cục cứng ở bụng trên rốn còn có thể do thoát vị. Đây là tình trạng một phần của ống tiêu hóa trượt ra ngoài lớp cơ của thành bụng, gây ra các triệu chứng như cục cứng ở bụng, đau bụng, nôn mửa, táo bón.

Bên cạnh các nguyên nhân điển hình kể trên, bụng có cục cứng di chuyển cũng có thể do u mỡ, tinh hoàn ẩn, tụ máu…

2. Bụng nổi cục cứng khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Khi bụng nổi cục cứng không rõ nguyên nhân, bạn cần tới gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.

Đặc biệt, khi nổi cục cứng ở bụng kèm theo các triệu chứng sau đây thì không nên chủ quan mà cần được thăm khám cụ thể để xác định nguyên nhân gây bệnh:

• Cục cứng có đường kính lớn hơn 1cm, sau vài tuần không teo, thậm chí còn lớn dần lên theo thời gian.
• Cục cứng có kích thước không đồng đều theo thời gian và di chuyển.
• Thường xuyên cảm thấy buồn nôn, nôn, nôn xong không thấy dễ chịu hơn.
• Đau bụng dữ dội/ đau quặn từng cơn.
• Sốt dai dẳng, đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm.
• Tức ngực, khó thở.

3. Các phương pháp chẩn đoán bệnh khi nổi cục cứng ở bụng

Các bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán lâm sàng dựa trên bệnh sử, triệu chứng, thời điểm xuất hiện cục cứng. Qua đó, bác sĩ sẽ xác định sơ bộ xem cơ quan nào đang gặp vấn đề.

Tiếp đến, để biết chính xác hơn nguyên nhân nổi cục cứng ở bụng, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp chẩn đoán như:

• Xét nghiệm sinh hóa: Kiểm tra chỉ số sinh hóa thông qua xét nghiệm mẫu máu, nước tiểu, phân…
• Chụp X-quang ổ bụng: Bác sĩ sẽ chẩn đoán các bệnh từ kết quả phim chụp.
• Chụp cắt lớp vi tính ổ bụng: Bằng cách sử dụng tia X và máy tính, chụp cắt lớp sẽ thu được hình ảnh chi tiết của các cơ quan bên trong ổ bụng, giúp phát hiện được các bệnh lý như ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư trực tràng, u xơ tử cung, u nang buồng trứng, bệnh Crohn…
• Nội soi ổ bụng: Nội soi giúp bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạch một số cơ quan trong ổ bụng như dạ dày, trực tràng, ruột, gan, túi mật… Đồng thời, có thể kết hợp lấy mẫu làm sinh thiết xác định có mắc ung thư không.

4. Điều trị nổi cục cứng ở bụng bằng cách nào?

Tùy thuộc nguyên nhân gây cục cứng ở bụng mà bác sĩ có thể chỉ định điều trị hoặc không.

Dưới đây là một số phương pháp giảm khó chịu khi bị cục cứng ở bụng, bạn có thể tham khảo thêm:

• Sinh hoạt và ăn uống khoa học: Đây là một trong những việc quan trọng cần làm để duy trì sức khỏe tốt và giảm triệu chứng liên quan đến nổi cục cứng ở bụng. Cụ thể, bạn nên ăn uống cân bằng, không sử dụng thực phẩm có hại cho sức khỏe; làm việc, học tập và nghỉ ngơi phù hợp; duy trì chế độ tập luyện phù hợp với sức khỏe; hạn chế căng thẳng, stress…
• Thuốc: Việc uống thuốc cần có sự chỉ dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân không nên tự ý uống thuốc.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật thường được chỉ định nếu cục cứng là khối u có kích thước lớn, chèn ép các cơ quan trong cơ thể. 

5. Phòng ngừa nổi cục cứng ở bụng

Để ngăn ngừa xuất hiện cục cứng ở bụng, bạn có thể thực hiện theo hướng dẫn dưới đây:

• Nên xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, ăn nhiều rau củ quả, thực phẩm giàu chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt; hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn, chất béo bão hòa…
• Duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân, béo phì. Bởi vì thừa cân, béo phì thường kéo theo nhiều bệnh lý, trong đó có cả ung thư.
• Tập thể dục đều đặn để giảm nguy cơ mắc bệnh và tăng cường sức khỏe.
• Hạn chế tối đa việc uống rượu bia, hút thuốc lá.
• Tránh tiếp xúc với môi trường độc hại như nhiễm phóng xạ, khu vực có khói thuốc lá, hóa chất…
• Hạn chế căng thẳng, stress bằng cách nghe nhạc, tập Yoga, đạp xe, hòa mình vào thiên nhiên…
• Nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm (nếu có) và điều trị kịp thời, tránh bệnh tiến triển nặng.

Xem thêm:7 cách ăn uống lành mạnh, áp dụng ngay để sống khỏe

Như vậy chúng ta đã biết bụng nổi cục cứng nguyên nhân do đâu, cách chẩn đoán, điều trị và phòng tránh bệnh. Nếu bạn cần dược sĩ tư vấn trực tiếp, vui lòng liên hệ qua hotline miễn cước 1800 6527 của Thế Giới Fucoidan.