Hạch bạch huyết: Là gì, Nằm ở đâu, Dấu hiệu sưng

Hạch bạch huyết là một phần quan trọng của hệ bạch huyết trong cơ thể con người. Chúng có nhiệm vụ quan trọng trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch phát hiện và loại bỏ các tế bào lạ xâm nhập, giữ cho cơ thể luôn khỏe mạnh và bảo vệ khỏi các tác nhân gây hại.

Trong bài viết này, Thế Giới Fucoidan sẽ cùng bạn tìm hiểu về hạch bạch huyết, vị trí hạch bạch huyết, nổi hạch bạch huyết và dấu hiệu sưng hạch lympho.

Hạch bạch huyết là gì?

Để tìm hiểu hạch bạch huyết và các bệnh liên quan, trước tiên chúng ta cần biết hạch bạch huyết là gì.

Hạch bạch huyết, còn gọi là hạch lympho, là những khối mô nhỏ có hình dạng giống hạt đậu hoặc hình trứng, được bao bọc bởi một lớp mô liên kết. Chúng thường xuất hiện cùng với các mạch máu trong cơ thể của chúng ta. 

Hạch lympho có vai trò quan trọng trong hệ thống bạch huyết, chúng giống như các trạm kiểm soát giúp phát hiện và chống lại các kháng nguyên lạ xâm nhập, đồng thời sản xuất các kháng thể được đưa vào máu.

Chúng ta có thể tìm thấy các hạch lympho ở nhiều vị trí trên cơ thể, như dưới da ở nách, cổ, và bẹn. Ngoài ra, còn có nhiều hạch lympho nằm ở vị trí sâu bên trong cơ thể, ví dụ như trong lồng ngực và ổ bụng.

Bình thường, có khoảng 500-600 hạch lympho trong cơ thể người trưởng thành, và chúng có kích thước và hình dạng đa dạng, từ vài mm đến 1-2cm. Mỗi hạch lympho được bao phủ bởi lớp vỏ mỏng. Chúng được chia thành hai phần: vỏ ngoài và miền tủy ở bên trong. Vỏ bao bọc miền tủy, chỉ để nơi này có thể tiếp xúc trực tiếp với dịch bạch huyết.

Hạch lympho có vai trò như các “trạm kiểm soát” trong cơ thể, lọc các chất trong dịch bạch huyết (là hỗn hợp chất lỏng tiết ra từ tế bào và mô). Công việc của hạch lympho là lọc các chất trong dịch bạch huyết trước khi chúng đi qua các mạch máu.

 Dịch bạch huyết chứa protein, khoáng chất, chất béo, tế bào bạch cầu (còn gọi là tế bào lympho), tế bào bị tổn thương, tế bào ung thư, và vi khuẩn/virus (tế bào lạ). Dịch bạch huyết chảy qua mô hạch lympho, nơi mà quá trình lọc và tái tạo dịch bạch huyết cần thiết cho cơ thể diễn ra. 

Các tế bào miễn dịch lympho trong hạch lympho kết hợp với hệ thống miễn dịch tự nhiên để tấn công, phá hủy, và loại bỏ chất thải, đặc biệt là các tế bào lạ và vi khuẩn, giúp duy trì sức khỏe của cơ thể. Sau khi qua quá trình lọc, chất lỏng được đưa trở lại hệ tuần hoàn máu.

Hạch bạch huyết nằm ở đâu?

Hạch bạch huyết nằm ở đâu là thắc mắc của nhiều người. Hạch lympho là một phần của hệ thống phức tạp của hệ thống bạch huyết trong cơ thể. Chúng phân bố ở nhiều vùng khác nhau trên cơ thể, xuất hiện gần các khu vực nơi các mạch máu lớn hội tụ. 

Ở các khu vực như cổ, nách và bẹn, hạch lympho nằm gần bề mặt da, nên khi chúng bị viêm nhiễm, chúng có thể dễ dàng nhận biết hoặc sờ thấy do sưng to. 

Ngoài ra, trong một số vùng như lồng ngực và ổ bụng cũng có hạch lympho. 

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng ở não và tủy sống, không có hệ thống hạch lympho.

Tìm hiểu thêm: Tổng quan về ung thư hạch lympho

Nổi hạch bạch huyết

Nổi hạch bạch huyết là dấu hiệu cho thấy một số vấn đề như nhiễm trùng, chấn thương hoặc ung thư đang diễn ra trong cơ thể. Sự sưng to này xảy ra khi các hạch bạch huyết bắt đầu sản xuất nhiều tế bào miễn dịch hơn để giữ và loại bỏ các tế bào được coi là “xấu” cũng như duy trì các tế bào máu và đối mặt với các tác nhân từ bên ngoài. 

Khi hạch lympho nổi lên, chúng có thể trở nên ấm, đỏ, và đau đớn. Vị trí nổi hạch lympho thường giúp xác định vùng bị ảnh hưởng. Ví dụ, nếu bạn thấy hạch sưng ở gần tai hoặc phía sau tai, có thể đó là dấu hiệu của một nhiễm trùng tai hoặc do một vấn đề về sức kháng. 

Một số nguyên nhân khác có thể làm sưng hạch lympho:

• Nhiễm virus (như thủy đậu, sởi, cúm, HIV…) hoặc vi khuẩn (như liên cầu, tụ cầu, lao, giang mai, và các bệnh lây truyền qua đường tình dục…).
• Ung thư: Ung thư có thể xuất phát từ chính hạch lympho (như u lympho Hodgkin, u lympho không Hodgkin…) hoặc từ các tế bào máu (như bệnh lơ xê mi cấp, lơ xê mi kinh xâm lấn hạch).
  Ngoài ra, ung thư từ một cơ quan khác trong cơ thể cũng có thể di căn đến các hạch lympho. Ví dụ, ung thư vú, ung thư phổi, ung thư tuyến giáp, ung thư dạ dày, ung thư buồng trứng… có thể lan đến các hạch lympho.

Dấu hiệu sưng hạch bạch huyết

Tình trạng sưng hạch lympho có tính nguy hiểm phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Thông thường, khi gặp hiện tượng này, người bệnh sẽ trải qua các triệu chứng như sưng và đau tại vùng hạch lympho bị ảnh hưởng. 

Các dấu hiệu sưng hạch bạch huyết thường gặp là:

• Cảm giác đau khi áp dụng áp lực lên vùng bị sưng.
• Khu vực sưng trở nên nhạy cảm hơn.
• Các hạch sưng có thể lớn đến mức bằng hạt đậu Hà Lan hoặc thậm chí lớn hơn.

Sưng hạch lympho không phải lúc nào cũng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân gây ra sưng hạch lympho là sự phát triển của ung thư trong các hạch bạch huyết, điều này có thể gây kích thích chúng sưng lên. 

Trong một số trường hợp, sưng hạch lympho có thể liên quan đến u lympho hoặc u lympho không Hodgkin.

Vì vậy, khi bạn thấy các hạch sưng không giảm, đặc biệt là khi có các dấu hiệu như:

• Các hạch sưng mềm.
• Sốt không giảm.
• Đổ mồ hôi vào ban đêm.
• Mất cân nặng mà không có chế độ ăn kiêng.
• Đau họng.
• Khó khăn trong việc nuốt hoặc thở.

Khi gặp những dấu hiệu này, bạn nên đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện để kiểm tra và chẩn đoán, bởi đó có thể là biểu hiện của khối u hoặc bệnh ung thư trong hạch lympho.

Hy vọng rằng qua bài viết này sẽ giúp bạn đọc nắm được những kiến thức cơ bản về hạch lympho, hạch lympho nằm ở đâu và dấu hiệu sưng hạch lympho.

Xem thêm: Cảnh báo 7 dấu hiệu của bệnh ung thư xương cần đi khám gấp